Kalendarium

Informator dla interesantów

Informator dla interesantów:

A A A

http://chart.apis.google.com/chart?cht=qr&chl=http%3A%2F%2Fgok.korczyna.pl%2Fwiadomosc%2Fw-korczynie-odslonieto-obelisk-upamietniajacy-zydow&chs=350x350&chld=L|4

Aktualność

28-11-2016W Korczynie odsłonięto obelisk upamiętniający Żydów.

Nie masz prawa żyć. Obojętnie czy jesteś narodzony czy nienarodzony. Czy jesteś kobietą czy mężczyzną. Czy jesteś dzieckiem, człowiekiem dorosłym, czy w starszym wieku. Jesteś skazany na śmierć bo masz na imię Rachela czy Salomon. Bo nosisz na głowie jarmułkę a na piersi gwiazdę Dawida. Bo modlisz się w synagodze i jesteś członkiem „Narodu Wybranego” (jak to brzmi gorzko w tym kontekście). Taki wyrok został wydany na Ciebie.
Daleko stąd zebrali się zbrodniarze pod przywództwem człowieka, który uznał, że Żydzi są przyczyną wszelkiego zła na świecie i odmówili całemu żydowskiemu narodowi prawa do tego co dzisiaj określa się jako niezbywalne prawo człowieka, prawa do życia.
Nazwali ten wyrok „Ostatecznym rozwiązaniem kwestii żydowskiej”. Ofiarami tego wyroku stali się również nasi współmieszkańcy Żydzi. Żyli wśród nas na dobre i na złe. Może w chwilach szczęśliwych dla siebie myśleli, że korczyńska ziemia jest właśnie ich Ziemią Obiecaną.
Powstała inicjatywa społeczna upamiętnienia naszych obywateli wyznania Mojżeszowego, których Papież Polak nazwał „naszymi starszymi braćmi w wierze”.
Społeczny komitet, z inicjatywy którego postawiono obelisk utworzyli: Andrzej Bogusław Gazda, Jan Stachyrak, Tadeusz Wojnar oraz Andrzej Gazda. Od początku inicjatywę wspierał wójt gminy Jan Zych.
Zastanawialiśmy się w jakiej formie zrealizować to upamiętnienie. Jest wprawdzie w Korczynie cmentarz żydowski tzw. Okopisko ale jest on położony na Burkocie i wielu mieszkańców zwłaszcza młodych o nim nie wie. Chcieliśmy to zrobić w miejscu dostępnym dla naszych mieszkańców i ostatecznie wybrano miejsce przy starym cmentarzu.
Wybraliśmy w kamieniołomie koło Baligrodu kamień, który przypomina macewę tj. żydowski kamień nagrobny. Został przywieziony, ustawiony oraz opatrzony właściwym napisem.

27 listopada br. odbyło się uroczystość odsłonięcia obelisku, która poprzedzona została prelekcją dr hab. Elżbiety Rączy, prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego na temat historii Żydów w Korczynie i Powiecie Krośnieńskim. Prelekcja odbyła się w Gminnym Ośrodku Kultury – Dworze Szeptyckich w Korczynie. Niezwykle treściwa oparta na własnych badaniach i przemyśleniach prelekcja Pani Profesor wzbudziła duże zainteresowanie słuchaczy. Wielu - zwłaszcza młodszych wzbogaciło swoją wiedzę o Żydach w Korczynie i okolicznych miejscowościach. Będzie to zapewne impulsem do własnych przemyśleń i poszukiwania stosownych lektur przez obecnych na prelekcji. Wywiązała się ożywiona dyskusja. Odpowiadając na pytania i uwagi słuchaczy, Pani Profesor przedstawiła również przykłady udzielania pomocy Żydom w czasie zagłady pomimo zagrożeń jakie to za sobą niosło. Obecni na spotkaniu byli przedstawiciele Rodziny Pudłów, zaprezentowali odznaczenie Instytutu Yad Vashem otrzymane za pomoc Żydom. Były również przykłady postaw negatywnych. Przedstawione zostały one na tle skomplikowanych stosunków polsko – żydowsko - ukraińskich tak w czasie okupacji jaki po wojnie. W podziękowaniu za niezwykłą lekcję historii Pani Profesor otrzymała postać korczyńskiego Żyda, wyrzeźbioną przez Jana Stachyraka.
Po prelekcji zebrani przeszli na Stary Cmentarz pod obelisk, który uroczyście odsłonili: Jan Zych – wójt gminy Korczyna, Andrzej Gazda – przedstawiciel społecznego komitetu oraz dr hab. Elżbieta Rączy prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego. Modlitwę ekumeniczną poprowadził ks. Edward Sznaj – proboszcz Parafii w Korczynie. Wśród gości obecny był także Jacek Koszczan z małżonką ze Stowarzyszenia na rzecz ochrony Żydów ziemi dukielskiej SZTETL - DUKLA, laureat nagrody POLIN 2016.

Historyk brytyjski znany w Polsce Timothy Snyder napisał dzieło uznawane za najważniejsze opracowanie historyczne wielu lat w polskim tłumaczeniu pod tytułem „Skrwawione ziemie”. Zaliczył do tych ziemi: wschodnią połowę dzisiejszej Polski a więc i naszą Korczynę, Kraje Bałtyckie, Białoruś, Ukrainę i zachodnią część Rosji. Na tych terenach ofiarami zbrodniczych reżimów sowieckiego i hitlerowskiego o skali w dziejach świata dotąd nieznanych w latach 1933 -1945 padło ok. 14mln ludzi. Są w to wliczone ofiary bestialskich zbrodni na bezbronnej ludności, bez żołnierzy, którzy stracili życie w wyniku działań wojennych. Są to: ofiary wielkiego głodu na Ukrainie, czystek stalinowskich z lat 1937 i 1938, ofiary zbrodni na obywatelach polskich popełnionych przez obu okupantów na początku II wojny światowej (do nich zalicza polskich oficerów z Katynia), jeńców sowieckich zagłodzonych przez Niemców po kampanii 1941r oraz zagłodzoną ludność Leningradu w czasie jego oblężenia i właśnie ofiary zbrodni niemieckich na ludności żydowskiej.
Do rangi symbolu urasta fakt, że od dzisiaj na tym Starym Cmentarzu sąsiadują ze sobą dwa obeliski. Jeden wcześniej poświęcony naszym ofiarom zbrodni stalinowskiej z Katynia i ten który odsłoniliśmy poświęcony ofiarom hitlerowskiej zagłady na naszych współobywatelach Żydach.
Nasz korczyński piewca Jan Zych, naoczny świadek czasu zagłady, którą oglądał jako jedenastoletni chłopiec. Kilka słów poety przemówi prosto do naszych serc :

O Urszulce spalonej

Zabrano Urszulkę w dzień pogodny
Z piasku na zakręcie
I powieziono ciemnym wagonem
Na Oświęcim.

Inne już niebo i ziemia inna
I salwa pod murem nie błyska,
I tylko ojciec, gdy Urszulkę wspomina,
Pięści zaciska.

Chcielibyśmy żeby dzień dzisiejszy zapisał się w Korczynie jako dzień wyjątkowy. Symbolicznie żegnamy ale i przywracamy pamięć o naszych współmieszkańcach Żydach.

Andrzej Bogusław Gazda

GALERIA (fot. GOK w Korczynie)

Podziel się: